1. Xét nghiệm AST là gì?
• Xét nghiệm AST (aspartate aminotransferase) là một loại xét nghiệm máu, đánh giá tổn thương tế bào gan. AST được tìm thấy trong gan, cơ tim, cơ xương, thận, não, tụy, phổi, bạch cầu, hồng cầu, với hoạt tính theo thứ tự giảm dần. Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm này để chẩn đoán bệnh lý gan, phân biệt và theo dõi các bệnh gan mật, chứng nhồi máu cơ tim và tổn thương cơ xương hoặc theo dõi quá trình điều trị.
• Gan đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất dịch mật để hỗ trợ cơ thể phân hủy thức ăn, loại bỏ các chất độc hại khỏi máu và sản xuất các loại protein giúp máu đông. AST là một loại men được sản xuất chính bởi gan và lượng AST trong máu thường thấp. Khi gan xuất hiện tổn thương, lượng AST trong máu tăng.
2. Khi nào cần đến xét nghiệm AST?
Bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm này nếu người bệnh có các dấu hiệu của tổn thương gan như:
• Vàng da và mắt
• Mệt mỏi
• Thể trạng yếu
• Bụng chướng hoặc sưng
• Mất cảm giác muốn ăn
• Ngứa da
• Nước tiểu sẫm màu
• Phù nề ở chân và mắt cá chân
• Bầm tím.
Một số lí do khác:
• Tiếp xúc với virus viêm g.an
• Uống nhiều đồ uống có cồn
• Uống thuốc có nguy cơ gây tổn thương gan
• Đã từng bị bệnh g.an nhiễm mỡ không do rượu.
Bác sĩ cũng có thể chỉ định xét nghiệm AST để đánh giá độ hiệu quả của các phương pháp điều trị.
3. Làm thế nào để chuẩn bị cho xét nghiệm này?
• Không cần phải chuẩn bị điều gì trước khi thực hiện xét nghiệm này, tuy nhiên, hãy trao đổi với bác sĩ về tất cả những loại thuốc mà bạn đang sử dụng do một số loại thuốc khả năng làm ảnh hưởng đến kết quả của xét nghiệm này.
4. Cách đọc kết quả chỉ số AST?
Chỉ số AST trong mức bình thường khác nhau giữa nữ giới và nam giới:
• Nữ giới: 9 đến 32 đơn vị/lít (< 35 U / L)
• Nam giới: 10 đến 40 đơn vị/lít (< 50 U/L)
• Sơ sinh và trẻ em: < 60 U/ L.
Hãy trao đổi với bác sĩ về chỉ số AST cụ thể để hiểu rõ hơn.
5. Nguyên nhân dẫn đến chỉ số AST tăng cao
Một số nguyên nhân khiến chỉ số AST tăng cao hơn mức bình thường:
• V.iêm gan mãn tính
• Xơ gan
• Tắc đường mật
• Ung thư gan
Một số nguyên nhân khiến chỉ số AST tăng rất cao:
• Viêm gan siêu vi cấp tính
• Các bệnh về gan có liên quan tới hoại tử tế bào gan, xơ gan, gan ứ mật
• Tổn thương gan do tác hại của thuốc hoặc các chất độc khác
• Tắc nghẽn lưu lượng máu đến gan.
Một số nguyên nhân khác không liên quan đến bệnh lý gan có thể làm tăng chỉ số AST:
• Đau tim
• Vận động mạnh
• Mang thai
• Viêm tụy cấp tính
• Co giật
• Phẫu thuật
• Tắc mạch phổi
• Bệnh huyết tán.
Hoạt độ AST tăng nhẹ hoặc có thể gặp sau dùng thuốc như penicillin, salicylat hay thuốc phiện
Ngoài ra, một số loại th.uốc có thể cho kết quả “Dương tính giả” cho xét nghiệm AST như:
• Th.uốc chữa DKA (diabetic ketoacidosis)
• Một số loại kháng sinh (erythromycin estolate hoặc Paser).