Xét nghiệm HBeAg trong chẩn đoán viêm gan B
Bệnh viêm gan B hiện nay rất phổ biến và có khả năng lây nhiễm cao. Để chẩn đoán chính xác diễn biến và mức độ của bệnh viêm gan B rất cần đến các xét nghiệm HBeAg, HBeAb,...
1. Xét nghiệm HBeAg
HbeAg là viết tắt tiếng Anh của từ Hepatitis B envelope Antigen có nghĩa là kháng nguyên e của virus viêm gan B. HBeAg là một đoạn kháng nguyên vỏ capsid của virus viêm gan B. Sự xuất hiện HBeAg chứng tỏ virus đang nhân lên và có khả năng lây lan mạnh. HBeAg dương tính là một chỉ tiêu chứng tỏ virus đang hoạt động.
HBeAg âm tính có 2 khả năng: Virus không hoạt động hoặc virus có hoạt động nhưng đột biến vùng gen mã hóa tổng hợp HbeAg. Để khẳng định virus đột biến cần xét nghiệm HBVDNA và HBV genotyping.
Hiện tượng chuyển đổi huyết thanh trong nhiễm virus viêm gan B xảy ra khi kháng nguyên HBeAg từ (+) thành (-) và xuất hiện kháng thể Anti-HBe (HBeAb).
2. Chỉ số HbeAg dương tính là gì?
Xét nghiệm HbeAg là một trong những xét nghiệm được thực hiện nhằm đánh giá được khả năng lây lan của virus viêm gan B đối với người khỏe mạnh. Sẽ có hai trường hợp xảy ra khi thực hiện xét nghiệm chỉ số HbeAg ra đó là: HbeAg dương tính và HbeAg âm tính. Với mỗi kết quả xét nghiệm thì có thể giúp bác sĩ căn cứ vào đó để có thể đánh giá có nên điều trị hay không hoặc đưa ra phác đồ điều trị bệnh dựa vào tình hình diễn biến của bệnh.Khi xét nghiệm HbeAg dương tính, kèm với đó là men gan tăng cao, gan có dấu hiệu viêm điều này đồng nghĩa với việc là virus viêm gan B đang trong trạng thái hoạt động và đang gây ra một số tổn thương tại gan, gây viêm và có khả năng lây nhiễm cao. Do đó, cần áp dụng các biện pháp điều trị trong trường hợp virus viêm gan B đang trong trạng thái hoạt động nhằm có thể đạt được hiệu quả đưa loại virus viêm gan B này về trạng thái ngủ yên, giúp cho cơ thể của người bệnh có thể ổn định lại các chức năng hoạt động của gan, và hạn chế được tối đa sự lây nhiễm và ngăn chặn khả năng bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm.Trong tình trạng này cũng có thể xuất hiện 2 khả năng đó là:
- HbeAg dương tính nhưng chưa gây ra tổn hại đến chức năng hoạt động của gan. Tình trạng này có thể có khả năng đưa virus viêm gan B về trạng thái ngủ yên đơn giản hơn.
- HbeAg dương tính đã phá hoại tế bào gan và gây ra ảnh hưởng đến các chức năng hoạt động của gan. Lúc này cần phải có biện pháp ngăn chặn kịp thời tình trạng này. Trong quá trình điều trị bệnh viêm gan B thì xét nghiệm HbeAg là chỉ số để đánh giá xem quá trình điều trị bệnh có đạt được hiệu quả hay không. Nếu sau một liệu trình điều trị, chỉ số HbeAg dương tính trở về âm tính, cùng với một số những chỉ số khác như chỉ số men gan AST và ALT có dấu hiệu giảm, định lượng HBV-DNA về dưới ngưỡng phát hiện thì người bệnh có thể tạm thời dừng việc sử dụng thuốc kháng virus viêm gan B và có thể khám sức khỏe định kỳ để có thể kiểm soát bệnh một cách hiệu quả.
Điều cần đặc biệt lưu ý đó là những bệnh nhân có chỉ số xét nghiệm HbeAg dương tính (+) khi mang thai thì sẽ có khả năng lây nhiễm viêm gan B sang thai nhi là cực kỳ cao. Đặc biệt là trong vòng khoảng 3 tháng cuối của thai kỳ. Vì thế người mẹ cần phải khám sức khỏe định kỳ để có thể kiểm soát được bệnh, và nắm bắt được khả năng lây lan từ mẹ sang con.
3. Chỉ số HbeAg âm tính là gì?
HBeAg âm tính là chỉ số xét nghiệm HbeAg cho thấy rằng virus viêm gan B đang trong trạng thái ngủ yên, tạm thời không hoạt động, mức độ gây ra tổn thương gan lúc này là rất thấp, khả năng lây nhiễm không cao. Lúc này, người bệnh chưa cần phải sử dụng đến thuốc kháng virus viêm gan B. Tuy nhiên, bác sĩ vẫn khuyên bạn nên đi khám định kỳ 3 tháng/ 1 lần để có thể kiểm soát tốt nhất tình trạng sức khỏe và mức độ hoạt động của virus viêm gan B.
Đối với những bệnh nhân này nếu tình trạng men gan bình thường, chỉ số HBV-DNA dưới ngưỡng thì cần phải được thực hiện xét nghiệm men gan 3 tháng/1 lần, nếu chỉ số này không tăng lên thì có thể thực hiện xét nghiệm men gan 6 – 12 tháng/ 1 lần.
4. Viêm gan B mãn tính nhưng chỉ số HbeAg âm tính
Đối với những bệnh nhân viêm gan B mãn tính nhưng xét nghiệm HbeAg âm tính. Nhưng đối với tình trạng bệnh nhân bị men gan AST-ALT tăng từ 1 – 2 lần thì phải nên xét nghiệm men gan và HBV-DNA 3 tháng 1 lần, nếu như bệnh nhân ở độ tuổi trên 40 tuổi, định lượng viêm gan B không thay đổi thì lúc này cần phải làm sinh thiết gan để đánh giá hoại tử gan, cần phải được điều trị nếu như gan bị nhiễm nặng, hoại tử hoặc xơ.
HbeAg âm tính còn phải phụ thuộc vào những chỉ tiêu khác.
Cụ thể khi HbeAg (-).Nhưng HBV-DNA cho ra tải lượng 10^4 copies/ml. Song song đó, việc điều trị vẫn cần phải được duy trì. Nếu chỉ số xét nghiệm HbeAg chuyển sang âm tính nhưng HbsAg vẫn là dương tính và HBV-DNA. Qua các tiêu chí bắt đầu điều trị và đến khi kết thúc điều trị của Hiệp hội gan mật thế giới, có thể thấy việc xác định điều trị viêm gan B khi HbeAg âm tính, còn phải phụ thuộc vào cả những chỉ tiêu khác. Cụ thể khi HbeAg (-) nhưng HBV DNA cho ra tải lượng 10^4 copies/ml, HbsAg (+), men gan tăng từ 2 lần trở lên thì người bệnh vẫn phải cần thực hiện điều trị bằng thuốc.
Cần nhiều yếu tố để quyết định điều trị hay ngưng điều trị. Song song đó, việc điều trị vẫn cần duy trì. Nếu chỉ HbeAg chuyển sang (-) nhưng HbsAg vẫn (+) và HBV DNA chưa xuống dưới ngưỡng phát hiện và men gan chưa trở về mức bình thường thì người bệnh vẫn cần phải tuân thủ liệu trình điều trị.
Sau khi kết thúc điều trị, vẫn cần duy trì một chế độ sinh hoạt lành mạnh, thực hiện chế độ dinh dưỡng cân bằng, vận động vừa sức để đảm bảo nâng cao sức đề kháng để ngăn ngừa virus tái hoạt động và nhân lên gây viêm gan B tái phát.
Khi chưa xuống dưới mức ngưỡng phát hiện và men gan vẫn chưa về mức bình thường thì người bệnh vẫn cần phải tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ.
Sau khi kết thúc quá trình điều trị, người bệnh vẫn cần phải chú ý duy trì tốt chế độ ăn uống và chế độ sinh hoạt lành mạnh, thực hiện chế độ dinh dưỡng cân bằng, các vận động không được thực hiện mạnh, bao gồm tất cả các hoạt động hằng ngày. Điều này giúp cho quá trình nâng cao sức đề kháng để có thể ngăn ngừa được virus viêm gan B tái hoạt động và nhân lên.